In dienst van Stad en Staat: Bouwe van der Steeg (No 6)

In dienst van Stad en Staat: Bouwe van der Steeg (No 6)

Dit artikel is het negenentwintigste uit een serie over burgers die zich inzetten voor militaire taken en gaat over de dienstplicht, schutterijen en het reguliere leger. De discussie over de dienstplicht is nu weliswaar minder, maar nooit helemaal weg geweest en gezien het personeelstekort in het leger ook nu actueel. Het is nuttig om dit fenomeen in historisch perspectief te plaatsen. Sommigen hebben de dienstplicht ondergaan maar er zijn ook mensen vrijwillig het leger ingegaan, waarbij "het leger" een rekbaar begrip is. Ook milities, schutterijen en andere paramilitaire organisaties komen aan de orde. Met de beschrijving van de lotgevallen van deze mannen zie je tegelijkertijd een verschuiving van de loyaliteit jegens de stad naar loyaliteit jegens de staat.

Bouwe van der Steeg is de zoon van Romke van der Steeg (No 12) en Alberdina Hoekzema. Hij is geboren op 14 april 1892. Hij was van beroep stukadoor. 

Op 25 oktober 1911 werd hij tot de dienst aangewezen. Hij was op 12 maart 1912 ingedeeld bij het 9e regiment der infanterie. Op 21 maart 1912 werd hij afgekeurd op grond van artikel 100 ontslagen uit de dienst. Kennelijk had toen hij een ziekte of gebrek. 

    

Afbeelding 1 Pagina met vermelding van Bouwe van der Steeg in het militieregister

In 1913 woonde hij in Kollum. Daar werd zijn zoon Romke op 27 oktober 1913 geboren.

In 1916 woonde hij met zijn vrouw Alberdina Horneman in Hijlaard en was hij betonwerker. Hij solliciteerde in 1916 naar de functie van veldwachter in Hemelum, Oldephaert en Noordwolde maar heeft de baan toen niet gekregen. Daarna, vanaf 1 mei 1934 was hij Stukadoor. Ze woonden in het huis met nummer 81. Het was de oude school, getuige een advertentie van 20 december 1923 in de Leeuwarder Courant. Het was een huis met schuur en bleek en grond, 1,73 are groot. Het pand was van J.S Nauta en Bouwe huurde het. Op 12 mei 1924 liep het huurcontract af. Het dorp Hilaard telt nu ongeveer 310 inwoners die in ongeveer 115 huizen wonen.

Alberdina Horneman was geboren in Grijpskerk op 15 januari 1887 en overleed op 35-jarige leeftijd op 4 juni 1922 in Hijlaard.

Afbeelding 2 Plankje met opschrift Bouwe van der Steeg, stucadoor, Kollum, 19 jaar, 1911 gevonden bij een verbouwing van een huis aan de Foarwei in Kollummerzwaag

Afbeelding 3 Kaart van Kollum in 1870

Afbeelding 4 Kollum in 1910

Op 3 juli 1926 verhuisde Bouw van Tulpenburg 46 in Leeuwarden naar Kleinzan6 65 in Sneek.

Op 28 december 1926 schreef hij in op een aanbesteding voor het bouwen van een noodslachtplaats te Zandbulten voor de Gemeente Kollummerland. Hij zou de klus klaren voor 2.618 gulden.

In 1927 heeft hij kennelijk als metselaar gewerkt in Zuidlaren, bij een paviljoenbouw. Helaas werd hij tekort gedaan op zijn loon, want hij klaagde samen met andere bouwvakkers over het feit dat een mondelinge afspraak kennelijk niets waard was. 

Afbeelding 5 Ingezonden brief in de Dragster Courant van 16 december 1927

Hij is later, op 22 januari 1932, getrouwd met Trijntje de Roos. Trijntje is op 28 februari 1896 in Gasselte geboren. Trijntje is op 30 juli 1968 in Leeuwarden overleden.

Afbeelding 6 Bouwe van der Steeg en zijn zoon Bouwe jr aan het werk als stukadoor

Hij heeft in Kollum op verschillende adressen gewoond, waaronder Kerkstraat no 6. Daarna ging hij naar Hijlaard. Hij ging later naar Leeuwarden waar hij eerst in een pand aan de Oosterbuurt 9A heeft gewoond, bij weduwe Greben. Daarna, vanaf 27 augustus 1924 in de Oldegalileen 35 boven; vanaf 1 juli 1925 in de Tulpenburg 4b; vanaf 2 juni 1927 in de Poppebuurt 28a; vanaf 14 februari 1929 aan het Cambuursterpad 44; vanaf 24 januari 1931 in de Nieuwe Houthstraat 2; vanaf 25 juli 1923 in de Dokkummerstraat 9; 

Uit die tijd stamt ook een advertentie:

Afbeelding 7 Advertentie in de Leeuwarder Courant van 20 september 1932

Vanaf 28 januari 1933 woonde hij in de Breedstraat 65 boven; vanaf 10 augustus 1933 in de Kleine Hoogstraat 6; 

Ook toen een advertentie:

Afbeelding 8 Advertentie in de Leeuwarder Courant van 1 maart 1934

Vanaf 4 maart 1935 woonde hij achter de Hoven 178; vanaf 27 oktober 1937 aan de Romkeslaan 32; vanaf 15 september 1938 aan de Romkeslaan 10. Daar heeft hij langere tijd gewoond.

Op 12 augustus 1955 is hij bij de Kamer van Koophandel van Leeuwarden ingeschreven. Op 28 januari 1963 is de inschrijving opgeheven.

Afbeelding 9 Advertentie in de Leeuwarder Courant van 20 maart 1957

Afbeelding 10 Bouwe van der Steeg met een aantal werklieden voor een nieuwbouw project

Afbeelding 11 Bouwe van der Steeg op latere leeftijd.

Bouwe is pas op 72-jarige leeftijd met pensioen gegaan.

Kinderen:

Alberdina van der Steeg, geboren op  en overleden op 5-jarige leeftijd op 14 maart 1922 te Leeuwarden

Jante van der Steeg, geboren op 1 augustus 1918 te Hijlaard

Romke van der Steeg, geboren op 27 oktober 1913 te Kollum

Tiemen van der Steeg, geboren op 5 december 1914 te Kollum

Met Trijntje de Roos kreeg hij nog een aantal kinderen:

Alberdina 14 november 1925

Rein, geboren op 1 maart 1928

Gerrrit, geboren op 12 februari 1930

Wiena van der Steeg, geboren op 

Bouwe van der Steeg, geboren op 19 juli 1934

Anna Eleonora van der Steeg, geboren op 24 januari 1936

Elizabeth van der Steeg, geboren op 15 februari 1938

Arie van der Steeg, geboren op 

Bouwe van der Steeg is op 13 februari 1985 in Sint Anna Parochie overleden op de leeftijd van 93 jaar.

Literatuur en bronnen:

- Baarderadeel (Hijlaard) 1903-1918 inventarisnummer 475, inventarisnummer 475 Gemeente: Baarderadeel Periode: 1903-1918

- Huwelijksregister 1932, archiefnummer 1002, Gemeentebestuur van Leeuwarden, 1811-1941 - Historisch Centrum Leeuwarden, inventarisnummer 3657, aktenummer 0012 Gemeente: Leeuwarden Periode: 1932

- Leeuwarder Courant 15 februari 1985; 20 maart 1957; 18 maart 1957; 28 december 1926; 20 september 1932; 27 november 1951; 17 september 1932; 29 november 1951; 8 februari 1934; 23 september 1932; 6 december 1923; 3 juli 1926

- https://www.rtvnof.nl/bijzondere-vondst/257045/

- https://www.actiefonline.nl/nieuws/nieuws/17932/geschiedenis-boven-water-moai-dat-minsken-sa-goed-reagearje

- Kamer van Koophandel 1922-1977 - Tresoar, Deel: 22397, Leeuwarden, archief 52-02, inventaris­num­mer 22397, 12 augustus 1955, Dossier 22397

- https://www.hilaard.nl/over-hilaard

- Dragster Courant 16 december 1927

- Leeuwarder nieuwsblad, 21 september 1932