Roken: Tabaksgebruik door de eeuwen heen.

Roken: Ik heb er tabak van.

Je kunt vinden van roken dat het een slechte gewoonte is. Het is ongezond en duur.  En persoonlijk zal ik hoogstens roken in het crematorium, dus na mijn dood. Toch maakt het al erg lang deel uit van onze cultuur en er zijn ook vele voorwerpen in het verleden gemaakt die te maken hebben met deze rookcultuur. En ik zal de laatste zijn die reclame maakt voor roken, mijn vader is eraan dood gegaan. Maar aan sommige voorwerpen die met tabak te maken hebben is veel aandacht besteed en zijn zeer fraai. 

Zo kun je denken aan een pijpenstandaard, pijpenkomfoor, tabaksdoos of pijpenstoker. Verder zijn er tabakspotten, maar ook kwispedoors voor pruimtabak en snuifdoosjes voor snuiftabak. Vaak werden ze persoonlijk gemaakt door er een monogram op te zetten of een spreuk of een mooie afbeelding. Soms zijn ze ook gedateerd. Ze geven daarmee een inzicht in de persoon. In die zin was tabaksgebruik deel van het dagelijks leven.

Het is een deel van de Nederlands cultuur en nu het roken overal (terecht) wordt teruggedrongen moeten we ons ook realiseren dat iets wat zo in de samenleving is ingebakken je niet zo maar kunt laten verdwijnen, hoeveel wetgeving je er ook op los laat. Maar vroeg of laat zal het tabaksgebruik alleen nog in een museum te vinden zijn, of zoals bij ons in een antiekwinkel. Zie www.gerbenzon.com.

Afbeelding 1 Koperen lucifersdoosje met molen erop afgebeeld

Afbeelding 2 Geelkoperen ronde asbak, twintigste eeuw

Afbeelding 3 Geelkoperen pijpenkomfoor op houten voet, negentiende eeuw

Afbeelding 4 Geelkoperen tabaksdoos, negentiende eeuw

Afbeelding 5 Houten tabakspot met monogram en opschrift "Efkes Pypkje"

Afbeelding 6 Pijpenrek anno 1805 met snijwerk in de vorm van een vogel

Afbeelding 7 Oud Hindelooper pijpenhouder en tabakspot, negentiende eeuw

Afbeelding 8 Achtkantig koperen tabaksdoos met inscriptie: “P. Hidma, Arum”

Afbeelding 9 Koperen pijpenkomfoor met houten steel.

Afbeelding 10 Tinnen rookstel, begin twintigste eeuw. Banka Tin

Afbeelding 11 Ronde houten tabakspot

Afbeelding 12 Pijpenstandaard met kalkstenen pijpen

Afbeelding 13 Houten Tabakspot 

Afbeelding 14 Ronde Asbak, plateel

Nogmaals: roken schaadt de gezondheid.

Voor wie meer wil weten:

Er is een pijpenmuseum in Amsterdam en een Tabaks Historisch Museum in Delft, een tabaksteeltmuseum in Amerongen. Het museum in Joure heeft ook aandacht voor de tabaksfabricage. Er is in Kampen een tabaksmuseum. Verder is er een Nationaal Tabaksmuseum in België.